شماره: 2088
1392/03/27
اتاق بدون پژواک
اتاق بدون پژواک

پژواک (اکو) به معنی بازگشت صدا از دیوار یا سایر اشیاست. صدا با سرعتی مشخص و ثابت (حدود 345 متر بر ثانیه) حرکت می‌کند؛ بنابراین می‌توانیم با استفاده از پژواک، فاصلهٔ برخی از اشیا را محاسبه کنیم. دستگاه عمق‌سنج کشتی، برای محاسبهٔ عمق دریا از پژواک بهره می‌گیرد.
معمارها برای تعدیل پژواک صوت از دو نوع ماده، مواد جاذب صوت و مواد بازتاب کنندۀ صوت، برای پوشاندن سقف ها، دیوارها و کفها استفاده می کنند. مواد نرم مثل چوب پنبه و نمد بیشتر صوتی که به آنها برخورد می کند را جذب می کنند هرچند که ممکن است این مواد مقداری از صوتهای با فرکانس پایین را بازتاب کنند. مواد سخت مانند سنگ و فلز بیشتر صوتی را که به آنها برخوردمی کنند را بازتاب می کنند. آکوستیک سالنهای بزرگ سخنرانی موقعی که پر هستند با موقعی که خالی هستند ممکن است خیلی متفاوت باشد. صندلی های خالی صوت را بازتاب می کنند در حالیکه یک شنونده که روی صندلی نشسته صوت را جذب می کند. در بیشتر موارد اگر یک تعادل مناسب بین مواد جاذب صوت و بازتاب کنندۀ صوت وجود داشته باشد، آکوستیک یک اتاق رضایت بخش خواهد بود. در یک اتاق اگر سقف یا یک دیوار آن مقعر بوده و بازتاب صوت بالایی داشته باشد ممکن است بازتابهای ناراحت کنندۀ صوت علی رغم اینکه زمان بازتاب صوت سراسری اتاق مناسب است به طور متناوب اتفاق بیافتد. در چنین مواردی صوت ممکن است در یک نقطۀ ویژه کانونی شود و آکوستیک در آن نقطه از اتاق را بد نماید. به طور مشابه یک راهرو باریک بین دیوارهای موازی بازتاب کننده ممکن است صوت را به وسیلۀ بازتاب تکرار شده به دام بیاندازد و با وجود اینکه جذب سراسری کافی است باعث بازتابهای صوتی ناراحت کننده شود. چنان تداخلی به علت تفاوت در فاصله های پیموده شده توسط صوت مستقیم و بازتابیده می باشد و چیزی به نام نقاط مرده را به وجود می آورد که در آنها محدودۀ خاصی از فرکانسها حذف می شوند. ایجاد دوبارۀ صوتی که با میکروفن تقویت شده است نیز به حذف بازتاب های صوتی و تداخلها نیاز دارد. در اتاق بدون پژواک، دیوارها ـسقف و زمین به صورت شبکه ای طراحی شده اند. وقتی که صدا وارد شبکه ها می شود برای خروج از آن بارها به جداره های آن برخورد می کند تا راه فرار پیدا کرده و به گوش ما برسد. هرچه تعداد برخورد های امواج با جداره ها بیشتر باشد انرژی صوتی بیشتر کاهش می یابد. پژواک، خفّاش را قادر می‌سازد تا در تاریکی پرواز کند. رادار نیز از خاصیّت پژواک (وبا استفاده از امواج رادیویی) در کشف هدف بهره می‌گیرد.
کاربردها:
در استودیو های ضبط صدا و سیما، اتاق های محرمانه و سری، سالن های سینما و ... استفاده می شود.

حق انتشار محفوظ است ©